πελαγική πανίδα

Με το όνομα αυτό χαρακτήρισε ο Γερμανός φυσιοδίφης Γιοχάνες Πέτερ Μίλερ (1801 – 1858) το σύνολο των ζώων, που ζουν, μόνιμα ή προσωρινά, στη θάλασσα, μακριά από τις ακτές και τον βυθό. Περιλαμβάνονται σε αυτήν οργανισμοί που αφήνονται να παρασυρθούν παθητικά από τα ρεύματα και τα κύματα και εκείνοι (νηκτόν) που, έχοντας τα κατάλληλα όργανα, μπορούν και μετακινούνται οπουδήποτε. Έτσι, η καθεαυτό π.π. διακρίνεται –αν και χωρίς σαφή διαχωριστικά όρια– σε βενθονική και σε νεριτική, που αποτελείται από ζώα που ζουν στα παράκτια νερά, πάνω από την ηπειρωτική υφαλοκρηπίδα. Με ευρύτερη σημασία, η πελαγική πανίδα περιλαμβάνει την επιφανειακή ωκεάνια πανίδα, τη βαθυπελαγική που ζει σε νερά μέσου βάθους– και την αβυσσική. Τα χαρακτηριστικά που παρατηρούνται συχνότερα μεταξύ των ζώων της π.π. είναι μιμητικής μορφής (διαφάνεια το σώματος, κυανωποί χρωματισμοί) και η έντονη ενυδάτωση των ιστών· η τελευταία αυτή, δίνοντας στο σώμα ένα ειδικό βάρος ίδιο σχεδόν με του νερού, διευκολύνει τις κατακόρυφες μετακινήσεις και την πλεύση. Πολλοί πελαγικοί oργανισμοί –μεταξύ των οποίων και τα πρωτόζωα, οι μέδουσες και τα κτενοφόρα– φωσφορίζουν. Το είδος ζωής και η διατροφή των οργανισμών οι οποίοι αποτελούν την ιδιαίτερη αυτή πανίδα καθορίζονται κυρίως από την έλλειψη φωτός, που αποκλείει την παρουσία βλάστησης σε βάθη μεγαλύτερα από 3.400 μ. Κάθετη τομή του θαλάσσιου περιβάλλοντος με τις υποδιαιρέσεις του σχετικά με το βάθος και την απόσταση από τις ακτές οι οποίες καθορίζουν τις συνθήκες κάτω από τις οποίες ζουν οι διάφοροι θαλάσσιοι οργανισμοί.